
یادگیري فرایندي است که در طول زمان بر اثر تجربه حاصل میشود و در این فرایند عوامل مختلفی به طورمستمر در تغییر، نوآوري یا رکود یادگیرنده موثر است. پنج محیطی که کودك بیشترین ارتباط را توسط آن میگیرد عبارت اند از :
1.خانواده 2.جامعه 3. مدرسه ۴.همسالان 5.مسجد
تاثیر خانواده بر یادگیری علوم دینی
انسان قبل ازتولد مسائل تربیتی دارد: مثلا نوع تغذیه مادر وحالات روانی اودر جنین موثر است . طبیعی یا سخت بودن زایمان ، طولانی یاکوتاه مدت بودن آن، کیفیت شیر دادن به کودك ، نوع شیر ، چگونگی پرورش کودك تا شش سالگی از لحاظ بدنی و روانی ، رفتار و ارتباط عاطفی والدین باهمدیگر همه وهمه مقدماتی است که بصورت سه دوره از کودکی پشت سر گذاشته می شود وفرزند ما باین مقدمات وارد دوره دبستان می شود.
تاثیر مدرسه بر یادگیري علوم دینی
لازمه اصلاح کالبد آموزش پرورش ایجاد فضایي مرتبط با فعالیتهاي دانش آموزان است .فضاهایی که داراي شرایط مناسب ومطلوب براي رشد فیزیکی،ذهنی،عاطفی واجتماعی کودکان میباشد. که تحقق این امر ازطریق طراحی جزئیات فضاها باتوجه به الگوهاي رفتاري کودکان امکان پذیرمیگردد.
تاثیر مسجد بر یادگیری علوم دینی
یکی از مکانهایی که میتوان کودک را با معنویت آشنا کرد، مسجد است و اولین گام بهسوی نماز و عبادت، قدم نهادن در این مکان است. همواره باید کودک را تشویق نمود تا به عبادت و مسجد روی آورد چرا که اگر شالوده ساختمان معنوی کودک را مثل ساختمان جسمی او محکم بنا کرد آیندۀ او که منتهی به نوجوانی و جوانی او میشود درخشان خواهد بود. یکی از ثمرات رفتوآمد به مسجد انس پیدا کردن با مسجد است همین که کودک میبیند دیگران در یک صف بهسوی یک جهت و هدف، نماز میخوانند خود تأثیر مثبت میگذارد. درمجموع حضور کودکان و نوجوانان در مسجد از اهمیت و ارزش ویژهای برخوردار است و سنگ بنای آیندۀ آنها ست. حضور آنان را در مسجد باید سرمایه تربیتی والایی به حساب آورد، سرمایهای که در آینده میتوانند با کمک آن تجارت معنوی، اخلاقی و فرهنگی کنند.
جلوههای رفتاری والدین و نقش الگویی آنان در ترغیب فرزندان به نماز و مسجد از والاترین احساسات مذهبی است. زیباتر از آن زمانی محقّق میشود که یک رفتار را همراه با تجارب خوشایندی برای بچهها فراهم کرد و آن بازکردن بابی از خانه به طرف مسجد است هنگامیکه فرزندان پدر و مادر خود را در حال اقامه نماز مشاهده میکنند در روان آنها احساسی بسیار لطیف و خوشایند جلوهگر میشود و به نماز و مکان نماز علاقهمند میشوند. این است که قرآن کریم میفرماید: «یَا بَنِی آدَمَ خُذُوا زِینَتَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ…»«ای فرزندان آدم! زینت خود را به هنگام رفتن به مسجد، با خود بردارید!…
راهکارهای و پیشنهادها
– پیشنهاد به آموزش و پرورش
استفاده از دبیران مؤمن و آگاه به مبانی دینی ،فراهم کردن فضای مناسب جهت ارتقای سطح یادگیری، برگزاری دوره های آموزش ضمن خدمت جهت افزایش معلومات معلمان درزمینه تربیت دینی ، برگزاری دوره های ضمن خدمت جهت آشنایی با اصول تربیت دینی دانش آموزان.
– پیشنهاد به مدیران مدرسه
برگزاری جلسات انجمن اولیاءو مربیان و دعوت از مشاوران مجرب برای آموزش چگونگی تربیت دینی به خانواده ها ، نظارت براخلاق، رفتار و شیوه ی آموزش معلمان و برگزای جلسات با آنان جهت یادآوری، تذکر و بررسی عملکرد آنان.
– پیشنهاد به معلمان
افزایش مطالعات و تواناییهای خود برای تربیت بهتر دانش آموزان.
– توصیه به خانواده ها
نظارت بر رفت و آمد فرزندان و دوستان آنها و جلوگیری از رفت آمد با افراد ناشایست.
نویسندگان: سجاد عشوندی- امیرمحمد احمدی- مهرداد شاهمرادی – علیرضا افتخاری پور – حمید حاتمی
مدرس : دکتر زهرا رحمانی تبار
دانشگاه فرهنگیان پردیس شهید چمران